प्रथमोपदेशः
prathamo padeśaḥ
read moreHaṭha Pradīpikā
Śloka 1:
श्रीआदिनाथाय नमोऽस्तु तस्मै येनोपदिष्टा हठयोगविद्या ।
विभ्राजते प्रोन्नतराजयोगम् आरोढुम् इच्छोर् अधिरोहिणीव ॥१॥
śrī ādi nāthāya namo’stu tasmai yeno padiṣṭā haṭha yoga vidyā |
vibhrājate pronnata rāja yogam āroḍhum icchor adhirohiṇi iva ||
Śloka 17:
हठस्य प्रथमाङ्गत्वाद् आसनं पूर्वम् उच्यते ।
कुर्यात् तद् आसनं स्थैर्यम् आरोग्यं चाङ्गलाघवम् ॥१७॥
haṭhasya prathama-aṅgatvād-āsanaṁ pūrvam-ucyate |
kuryāt-tad-āsanaṃ sthairyam-ārogyaṃ cāṅga-lāghvam ||
Āsana, being the initial limb of Haṭha, is spoken of first.
Āsana brings about steadiness, improved health and lightness of limb.
Chapter 2 Title:
द्वितीयोपदेशः
dvitīyo padeśaḥ
Book Two
read moreŚloka 1:
अथासने दृधे योगी वशी हितमिताशनः ।
गुरूपदिष्टमार्गेण प्राणायामान् समभ्यसेत् ॥१॥
athāsane dṛdhe yogī vaśī hita mitā aśanaḥ |
guru upadiṣṭa mārgeṇa prāṇāyāmān samabhyaset ||1||
Śloka 2:
चले वाते चलं चित्तं निश्चले निश्चलं भवेत् ।
योगी स्थाणुत्वम् आप्नोति ततो वायुं निरोधयेत् ॥२॥
cale vāte calaṁ cittaṁ niścale niścalaṁ bhavet |
yogī sthāṇutvam āpnoti tato vāyuṁ nirodhayet ||2||
Chapter 3 Title:
तॄतीयोपदेशः
tṛtīyo padeśaḥ
read moreŚloka 14:
महाक्लेशादयो दोषाः क्षीयन्ते मरणादयः ।
महामुद्रां च तेनैव वदन्ति विबुधोत्तमाः ॥१४॥
mahākleśādayaḥ doṣāḥ kṣīyante maraṇādayaḥ |
mahāmudrāṃ ca tena-eva vadanti vibudha-uttamāḥ ||
“It dissolves defects like the Mahā Kleśa such as the fear of Death.
For this reason the wise call it the Mahāmudrā”
Chapter 4 Title:
छतुर्थोपदेशः
caturtho padeśaḥ
read moreŚloka 79:
राजयोगमजानन्तः केवलं हठकर्मिणः |
एतानभ्यासिनो मन्ये प्रयासफलवर्जितान् || ७९ ||
rāja-yogam-ajānantaḥ kevalaṃ haṭha-karmiṇaḥ |
etānabhyāsino manye prayāsaphalavarjitān ||
“Those who do not know Rāja Yoga and practise only Haṭha Yoga.
Will, in my (Svātmārāma’s) opinion, be fruitless with their efforts.”